Uncategorized

Z reformaciju přesadźi so tež serbšćina jako kemšaca rěč. W městach dachu Serbam swójske cyrkwje, kotrež běchu filialki němskich měšćanskich cyrkwjow. Běchu to wusłužene klóšterske cyrkwje a kapałki, kotrež wužiwachu so zwjetša za serbske kemše z prědowanjom. Bože wotkazanje, křćeńcy a wěrowanja pak wotměwachu so we hłownej cyrkwi. Fotografikar Jürgen Matschie je so na puć podał, zo by serbske cyrkwje abo městna, hdźež něhdy stejachu, z kameru zapopadnył. Pućowaca wustajeńca je dźěl spěchowanskeho projekta Kulturneho ruma Hornja Łužica – Delnja Šleska we wobłuku wustajeńcy »Pjeć lětstotkow. Serbja a reformacija« 2017.

HDŹE: nutřkowny dwór radnicy

HDY: 15.5.2018 do 28.6.2018

ČASY: pó 9-16 hodź.; wu a štw 9-18 hodź.; srj a pj 9-13 hodź.

Drogujuca wustajeńca

»Serbske cerkwje mjazy Lubijom a Luborazom «

Z reformaciju jo se pśesajźiła teke serbšćina ako namšarska rěc. W městach su dali Serbam swójske cerkwje, kenž su cesto byli wótnožki nimskich měsćańskich cerkwjow. Wusłužone kloštarske cerkwje a kapałki su se wužywali za wětšy źěl jano za namše z prjatkowanim. Bóže blida, dupjenja a wěrowanja pak su se pśewjadli we głownej cerkwi. Fotografikaŕ Jürgen Matschie jo se na drogu pórał, aby serbske cerkwje abo městno, źož su něga stojali, z kameru zapópadnuł. Drogujuca wustajeńca jo źěl spěchowańskego projekta Kulturnego ruma Górna Łužyca – Dolna Šlazyńska we wobłuku wustajeńce »Pěś stolěśow. Serby a reformacija« 2017.

Tohorunja njedźelu, dnja 15.4.2018 wotměwa so wot 10-18 hodź. Krabatowy swjedźeń na Budyskim hrodźe. Na cyłydnjowskim swjedźenju předstaji so serbska kultura z pisanym programom. Dale předstaja so tež wšelake rjemjesła a regionalne twory so předawaja. Zastup je cyły dźeń darmotny.

Wot wulkeho pjatka hač do jutrowneje póndźele, dnja 30.3. 2018 do 2.4.2018, wotměwa so wot 10 do 18 hodź. debjenje a předań serbskich jutrownych jejkow w muzeju. Nimo jutrownych wikow předstaji so sobotu jutrowny koncert w 15 hodź. “Chór Budyšin” zanjese na žurli Serbskeho muzeja nalětnje twórby.

Wopytajće tež wosebitu wustajeńcu “KRABAT. Muž. Mytos. Marka”!

Žohnowane jutry přeje Serbski muzej!

Počesćenje Kita Lorenca składnostnje jeho 80. posmjertnych narodnin zarjaduja wjacore serbske institucije a dalši wobdźělnicy štwórtk, dnja 22. měrca 2018. W 14.00 hodź zahaji so w Serbskim muzeju w Budyšinje sympozij Serbskeho instituta a Instituta za slawistiku Drježdźanskeje Techniskeje uniwersity na temu „Kito Lorenc, basnik a literarny wědomostnik“. Tam předstaji mjez druhim slawist Walter Koschmal z Regensburga swoju monografiju wo Lorencowym tworjenju, kotraž w měrcu w Ludowym nakładnistwje Domowina wuńdźe.

W 19.30 hodź. přizamknje so dwurěčny literarno-hudźbny wječor „A we nas jako truna …“ w Dźiwadle na hrodźe. Program wuhotuja wuměłcy Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła, Serbskeho ludoweho ansambla a Sakskeje akademije wuměłstwa. We foyeru dopominaja wustajeńca, knižne blido a słuchanska stacija na wurjadneho basnika. Wšitcy zajimcy su wutrobnje witani. Zastup je darmotny.

Popołdniše zarjadowanje

Sympozij „Kito Lorenc, basnik a literarny wědomostnik“

Zamołwity: Serbski institut

Městnosć: Serbski muzej

Započatk: 14.00 hodź.

Prof. Walter Schmitz: Kito Lorenc – Dichter eines kleinen Volkes?

Dr. Ewout van der Knaap: Neulust. Arbeit an der Sprache in den            deutschsprachigen Gedichten von Kito Lorenc

Prof. Christian Prunitsch: Podomk. Zum sorbischsprachigen lyrischen Schaffen von Kito Lorenc

Přestawka

Dr. Franc Šěn: Kito Lorenc – znajer serbskeje literatury

Prof. Walter Koschmal: Der Dichter – Kito Lorenc – dazwischen (knižne předstajenje)

Wječorne zarjadowanje:

Kito Lorenc

We nas jako truna …

Literarno-hudźbne spominanje

Zamołwići: NSLDź, LND, SLA

Městnosć: Dźiwadło na hrodźe

Započatk: 19.30 hodź.

Sobuskutkowacy: Čłonojo Sakskeje akademije wuměłstwa a basnicy-kolegojo (Róža Domašcyna, Thomas Rosenlöcher, Peter Geist, Jurij Łušćanski), skupina „Hercy“, dźiwadźelnicy NSLDź, chór a solisća SLA
wustajeńca, knižne blido Smolerjec kniharnje, stacija za słuchoknihi: Michał Lorenc interpretuje basnje Kita Lorenca

W dojutrownym času a k jutram wustajeja a předawaja kóždu sobotu a njedźelu ludowi wuměłcy swoje dźěła. We wobłuku dźěłarničkow wot 3.3.18 do 25.3.18 wobsteji móžnosć, wšelake techniki debjenja jutrownych jejkow pod wěcywustojnym nawodom nawuknyć. Wobdźělenje płaći za dorosćenych 4,50 € a za dźěći 3,00 €. Kóždy wobdźělnik dóstanje jedne jejko k debjenju. Kóžde dalše jejko móže so za 0,50 € kupić.

Dla terminow a jednotliwych wuměłcow hlej: https://clone.sorbisches-museum.de/kalender-4/

W měrcu stanje so žurla Serbskeho muzeja k poslednjemu razej z kinom w ramiku Krabatoweje wustajeńcy! Sobotu, dnja 10.3.2018 pokazamy film „Die Rote Zora“ (premjerne lěto 2008) režisera Peter Kahane po knize Kurta Helda.
Tutón film z rjada kino w muzeju je po wobsahu kaž tež po městnje jednanja najbóle zdaleny wot tamnych Krabatowych filmow. Jednanje je zakótwjenje w chorwatskim Senje, štož bě něhdy mjenje abo bóle stolica Uskokow. Tak so banda Čerwjeneje Zory tež „Uskokojo“ mjenuje. To pak su, nimo ruiny hroda, kotryž je sławnej twjerdźiznje Nehaj napodobnjeny, skerje wšitke reminscency k wobsahej wustajeńcy.

Wuchadźajo wot prěnjeho zetkanja Branka ze Zoru, při kotrymž wona jeho wuswobodźi, powěda film stawiznu wjacorych přećiwkow w měsće při Adriji.
W srjedźišću tutych přećiwkow steja čłonojo bandy Čerwjeneje Zory. Woni maja přećiwnikow w swojej starobje ale tež mócnych dorosćenych njepřećelow, tohorunja rybarja Goriana, kotryž je jim přichileny. Budu zhromadnje wobstać?

hdy: sobotu, dnja 10. měrca 2018
čas: 16.00 hodź.
hdźe: Serbski muzej, na žurli
zastup: 5 €

„Kroatische und osmanische Militaria in der Krabat-Ausstellung des Sorbischen Museums in Bautzen“

Wustajeńca „KRABAT. Muž. Mytos. Marka.“ wobjednawa žiwjenski čas a pozadnu dobu Janka Šajatovića, němsce Johann von Schadowitz, kotryž ze Žumberka blisko Agrama (Zagreba) pochadźeše a, kak wón so z „Krabatom“ sta.
Von Schadowitz běše Uskoka a pochadźeše  z bliskosće wójskeje hranicy, tak mjenowaneje „Militärgrenze“. Přičina za wutwar tutoho systema baštow a hraničnych pasmow běše přiběrace wupřestrěće osmanskeho mócnarstwa w 16. lětstotku, wosebje pod nawodom Süleimanom I. Wjele wójskich tradicijow na balkanskej połkupje móžemy jenož takle rozkłasć.
Zo wobdźěłaše knjez Holger Schuckelt jako kurator Statnych wuměłskich zběrkow Drježdźany tutón wustajeński wobłuk je za Serbski muzej w kóždym nastupanju zbožowny. Dźak posrědkowanju knjeza Schuckelta zmóžna wupožčenje rjada osmanskich, chorwatskich a dalšich brónjow ze 16. a 17. lětstotka z Turkowskeje Komory za čas wosebiteje wustajeńcy.
Srjedu, dnja 14.3.2018 wobsteji móžnosć sej, tute we Serbskim muzeju skerje njewšědne eksponaty, po pochadźe a woznamjenju rozkłasć dać.
Srjedu, dnja 14.3.2018
18.00 hodź. wodźenje po wosebitej wustajeńcy „KRABAT. Muž. Mytos. Marka.“ – wosebita wustajeńca
19.00 hodź. přednošk. „Kroatische und osmanische Militaria in der Krabat-Ausstellung des Sorbischen Museums, Bautzen“ – na žurli

Wo wosobje:
Holger Schuckelt je orientowy archeologa a tuchwilu Wyši konserwator w brónjerni Statnych wuměłskich zběrkow Drježdźany
1983 – 1988 studij archeologijie orienta pola Prof. Burcharda Brentjesa na Martina-Lutherowej unwersiće w Halle a w Leningradźe (Pětrohród) specializacija: islamske wuměłstwo
Diplomowe dźěło na temu: Die Defensivwaffen des Nahen und Mittleren Ostens in islamischer Zeit (14.-19. Jh.)
Wobdźělenje na wšelakich archeologiskich wurywanjow w Němskej a w Bołharskej

 Wot 1988 najprjedy wědomostny sobudźěłaćer, potom Konserwator a Wyši konserwator w brónjerni Statnych wuměłskich zběrkow Drježdźany, zamołwity za orientaliske zběrki a europske brónidła
Kurator wjacorych wustajeńcow a awtor mnohich publikacijow

Najwuznamniši wustajeński projekt: Trajna wustajeńca Turkowskeje Komory w Drježdźanskim residencnym hrodźe. K tomu wuda tež wobšěrny katalog.

Kofej w třoch, srjedu, dnja 7.3.2018

Kak přiwěrkojći běchu naši prjedownicy je prašenje, kotrež tematizuje so na „Kofeju w třoch” srjedu, 7. měrca w Budyskim Serbskim muzeju. Hač katolscy abo ewangelscy wěriwi, pola wobeju rozšěrichu so něhdy tak mjenowane njebjeske abo škitne listy, z ruku wotpisane abo ćišćane. Wosebje w časach wójny a nuzy sej je ludźo doma skradźu chowachu abo kaž amulet při sebi nošachu. Su pak tež druhe formy škitnych objektow, kotrež so zdźěla hač do dźensnišeho wužiwaja. Andrea Pawlikowa přeprošuje na lóštne popołdnjo, na kotrymž móžeja so po zwučenym wašnju tež swójske wěcy předstajić.

Sobotu, dnja 17.02.2018 móža so dźěći a dorosćeni na dźěłarničce „Rjekojo z filca“ wobdźělić.
Pod nawodom knjenje Reginy Herrmannoweje zhotowiće w běhu soboty wot 10.00 – 17.00 hodź. swójskeho rjeka respektiwnje swójsku powěšćowu postawu jako ručnu klanku.

Regina Herrmannowa je diplomowa designerka z wosebitym zajimom za figuriny a bajkowe postawy. Pod jeje nawodom nastanu pyšne klanki. Přidatne wudawki nimo zastupa su 5,00 €.

Prosymy wo přizjewjenje. (https://clone.sorbisches-museum.de/besucherservice/?lang=wen#kontakt )

Dźěćacy program

Zyma je jedyn wosebity počas. Pokazamy w programje „Zymske wjeselo“, kak dźěći před wjac hač sto lětami při sněhu a zmjerzku hejsowachu a kotre nałožki pěstowachu. Na wosebity wuběrk z “łubje” móžeće wćipni być: Kak drje su so tehdy na lodźe a w sněze pohibowali? Na kóncu rysujemy sej zymsku krajinu.

terminaj: srjedu 14.2.2018 w 10 hodź. a pjatk 23.2.2018 w 14 hodź.

Dźěłarnička

Na wosebitu dźěłarničku „Rjekojo z filca“ přeprošujemy sobotu, dnja 17.2. wot 10 do 17 hodź. Tu móžeće sej ručnu klanku zhromadnje z Reginu Herrmannowej zhotowić. Klanka móže być powědkowa abo bajkowa figura abo z fantazije nastata postawa. Poskitk je za dźěći a dorosćenych. Prosymy wo přizjewjenje.

Wudawki: 5,00 € nimo zastupa